زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

عبدالرحمان بن عبدالرحمان برقوقی




برقوقی، عبدالرحمان بن عبدالرحمان بن سیّداحمد، ادیب، مورخ و روزنامه نگار مصری سده سیزدهم بود.


۱ - معرفی برقوقی

برقوقی، عبدالرحمان بن عبدالرحمان بن سیّداحمد، ادیب، مورّخ و روزنامه نگار مصری سده سیزدهم.
در ۱۲۹۳ در مرکز شهر دَسُوق، از نواحی غربی مصر، به دنیا آمد و در ازهر نزد شیخ مَرْصَفی تعلیم یافت
[۱] عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۴۳، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
واز درسهای شیخ محمد عبده نیز بهره گرفت.
[۲] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۰۹، بیروت ۱۹۸۶    
(در ۱۳۲۷ ماهنامه البیان را منتشر ساخت و ثروت خویش را مصروف انتشار آن کرد). ادیبان بزرگ مصر همچون عقاد، مازنی، شکری، سباعی و دیگران نظریات خود را در آن مجلّه مطرح می‌کردند.
وی فردی خوش صحبت و خوش مشرب بود و عنایتی تمام به حُسن عبارت و رسایی اسلوب نگارش داشت.
[۳] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۰۹، بیروت ۱۹۸۶.    
برقوقی در جمادی الا´خرة ۱۳۶۳/۱۳۲۲ ش درگذشت.
[۴] عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۴۳، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    


۱.۱ - آثار برقوقی


شرح دیوان المتنبّی مشهورترین اثر اوست. برقوقی که از بیانات و آثار شارحان پیشین متنبی سود جسته است
[۵] عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان المتنبّی،، ج ۱، ص ۸۱ـ۱۲۶، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۶.
، علاوه بر شرح کامل ابیات متنبّی و معانی واژگان آن، زمینه‌ها و اسباب سرودن اشعار را نیز ذکر کرده و به تأثیرپذیری متنبّی از شاعران پیش از خود و نیز تأثیرپذیری دیگر شاعران از متنبّی، با ذکر شواهد، پرداخته است که در مجموع، شرح وی را جامعیّت بخشیده است. این شرح بارها به چاپ رسیده است؛ شرح دیوان حسان بن ثابت اثر دیگر برقوقی است. او در مقدمه این شرح، بمناسبت، از ویژگیهای شعر جاهلی و شعرای مُخَضْرم
[۶] عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری، ص ۷ـ۱۴، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
، شاعرانی که در نعت رسول اکرم شعر سروده‌اند
[۷] عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری،ص۳۹ـ۴۴، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
؛ و نیز شعر از دیدگاه پیامبر اسلام صلّی اللّه علیه وآله وسلّم بحث کرده است
[۸] عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری،ص ۴۵ـ۵۰، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
در این شرح نیز مانند شرح دیوان متنبّی به زمینه های تاریخی اشعار توجه شده است.
آثار دیگر برقوقی عبارت‌اند از: حضارة العرب فی الاندلس؛ دولة النساء، مجموعه ای فرهنگی، اجتماعی و لغوی درباره زن؛ دیوان الادب مشتمل بر بدیعترین نوشته‌ها از ادیبان غرب و عرب؛ الفردوس یا سیاحة فی الا´خره
[۹] عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۴۳، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
الذخائر و العبقریات، مجموعه ای برگرفته از آثار خوب ادیبان عرب در دو جزء؛ شرح تلخیص المفتاح (متن از خطیب قزوینی)؛ الذاکرة والنسیان.
[۱۰] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۰۹، بیروت ۱۹۸۶.    

۲ - فهرست منابع

(۱) عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان المتنبّی، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۶.
(۲) عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
(۳) خیرالدین زرکلی، الاعلام، بیروت ۱۹۸۶.    
(۴) کحاله، معجم المؤلفین، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    

۳ - پانویس

 
۱. ↑ عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۴۳، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۲. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۰۹، بیروت ۱۹۸۶    
۳. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۰۹، بیروت ۱۹۸۶.    
۴. ↑ عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۴۳، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۵. ↑ عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان المتنبّی،، ج ۱، ص ۸۱ـ۱۲۶، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۶.
۶. ↑ عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری، ص ۷ـ۱۴، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
۷. ↑ عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری،ص۳۹ـ۴۴، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
۸. ↑ عبدالرحمان برقوقی، شرح دیوان حسّان بن ثابت الانصاری،ص ۴۵ـ۵۰، بیروت ۱۴۱۰/ ۱۹۹۰.
۹. ↑ عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۵، ص۱۴۳، دمشق ۱۹۵۷۱۹۶۱، چاپ افست بیروت.    
۱۰. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۳۰۹، بیروت ۱۹۸۶.    


۴ - منبع

دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «برقوقی»، شماره ۱۰۰۲.    


رده‌های این صفحه : ادیبان | تراجم




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.